Άρθρο Ρουσέτου Λειβαδάρου σχετικά με το άρθρο 24

Η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος

ΡΟΥΣΕΤΟΣ  ΛΕΙΒΑΔΑΡΟΣ

Σημαντικό γεγονός στην πορεία του τόπου αποτελεί η αναθεώρηση άρθρων του Συντάγματος από την Βουλή μετά τις επόμενες εκλογές. Η επεξεργασία των προς αναθεώρηση άρθρων σύντομα ολοκληρώνεται. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος. Στο άρθρο αυτό του Συντάγματος ορίζεται ότι : 

Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά ή κατασταλτικά μέτρα. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και γενικά των δασικών εκτάσεων. Απαγορεύεται η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων, εκτός αν προέχει για την Εθνική Οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη τους χρήση, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον (Παράγραφος 1). 

Η χωροταξική αναδιάρθρωση της Χώρας, η διαμόρφωση, η ανάπτυξη, η πολεοδόμηση και η επέκταση των πόλεων και των οικιστικών γενικά περιοχών υπάγεται στη ρυθμιστική αρμοδιότητα και τον έλεγχο του Κράτους, με σκοπό να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και η ανάπτυξη των οικισμών και να εξασφαλίζονται οι καλύτεροι δυνατοί όροι διαβίωσης. Οι σχετικές τεχνικές επιλογές και σταθμίσεις γίνονται κατά τους κανόνες της επιστήμης. Η σύνταξη εθνικού κτηματολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους (Παράγραφος 2). 

Για να αναγνωριστεί μία περιοχή ως οικιστική και για να ενεργοποιηθεί πολεοδομικά, οι ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτή συμμετέχουν υποχρεωτικά, χωρίς αποζημίωση από τον οικείο φορέα, στη διάθεση των εκτάσεων που είναι απαραίτητες για να δημιουργηθούν δρόμοι, πλατείες και χώροι για κοινωφελείς γενικά χρήσεις και σκοπούς, καθώς και στις δαπάνες για την εκτέλεση των βασικών κοινόχρηστων πολεοδομικών έργων, όπως νόμος ορίζει. Νόμος μπορεί να προβλέπει τη συμμετοχή των ιδιοκτητών περιοχής που χαρακτηρίζεται ως οικιστική στην αξιοποίηση και γενική διαρρύθμισή της σύμφωνα με εγκεκριμένο σχέδιο, με αντιπαροχή ακινήτων ίσης αξίας ή τμημάτων ιδιοκτησίας κατά όροφο, από τους χώρους που καθορίζονται τελικά ως οικοδομήσιμοι ή από κτίρια της περιοχής αυτής. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και στην αναμόρφωση των οικιστικών περιοχών που ήδη υπάρχουν. Οι ελεύθερες εκτάσεις, που προκύπτουν από την αναμόρφωση, διατίθενται για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων ή εκποιούνται για να καλυφθούν οι δαπάνες της πολεοδομικής αναμόρφωσης, όπως νόμος ορίζει (Παράγραφοι 3,4 και 5). 

Τα μνημεία, οι παραδοσιακές περιοχές και τα παραδοσιακά στοιχεία προστατεύονται από το Κράτος. Νόμος θα ορίσει τα αναγκαία για την πραγματοποίηση της προστασίας αυτής περιοριστικά μέτρα της ιδιοκτησίας, καθώς και τον τρόπο και το είδος της αποζημίωσης των ιδιοκτητών (Παράγραφος 6).

Οι ρυθμίσεις λοιπόν του άρθρου αυτού είναι περιβαλλοντικές, αναπτυξιακές, κοινωνικές, χωροταξικές, πολεοδομικές και πολιτιστικές. Είναι γνωστό ότι το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ εφαρμόζοντας και ερμηνεύοντας με πλήθος αποφάσεων του άρθρο 24 του Συντάγματος διαμόρφωσε ειδική νομολογία σε θέματα χωροταξίας και αειφόρου ανάπτυξης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην προώθηση της  επίλυσης κρισίμων ζητημάτων, όπως το Εθνικό Κτηματολόγιο και ο Εθνικός Χωροταξικός Σχεδιασμός. 

Το γεγονός ότι ως βασική αιτία στην πρόταση για εκ νέου, μετά την τροποποίηση του 2001, τροποποίηση του άρθρου 24 του Συντάγματος αναφέρεται «... η νομολογία, ερμηνεύοντας το άρθρο 24 σε συνδυασμό με το άρθρο 117 παράγραφος 3 και κάνοντας σημαντική προσπάθεια να περισώσει το δασικό πλούτο της Χώρας, είχε οδηγηθεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε ανελαστικές παραδοχές σε ό,τι αφορά τις δασικές εκτάσεις, που παραγνώριζαν πραγματικές καταστάσεις διαμορφωμένες εδώ και δεκαετίες, μην εξυπηρετώντας πάντοτε το δημόσιο συμφέρον με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και καταλήγοντας συχνά σε ανεπιεικείς λύσεις », δημιουργεί προβληματισμό για τους στόχους και τις συνέπειες της τροποποίησης, ενώ ήδη οικολογικές οργανώσεις και φορείς σχετικοί με τη νομοθεσία του περιβάλλοντος έχουν εκφράσει την ανησυχία τους  και την επιθυμία τους να συμβάλουν στην διαμόρφωση της τελικής  διατύπωσης της τροποποίησης του άρθρου.   

Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος διοργανώνει ημερίδα την 13^η Δεκεμβρίου ώρα 5.30 στην αίθουσα αντιπροσωπείας ΤΕΕ (Καραγιώργη της Σερβίας 4) με θέμα : «Το διακύβευμα από την αναθεώρηση του Άρθρου 24 του Συντάγματος». 

 Δεκέμβριος 2006