ΤΟ
ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΟΥ ΜΟΣΧΑΤΟΥ
Μήπως
έκλεισε πια τον κύκλο του;
Η Αποκριά είναι μια Διονυσιακή
γιορτή που επέζησε, παρά την αντίθετη θέση της εκκλησίας. Στηρίζεται στη
σάτιρα, την ανατροπή της καθημερινότητας με το μασκάρεμα, που πίσω από την
ανωνυμία της στολής δίνει την δυνατότητα αλλαγής ρόλων. Αποκριά είναι η κριτική
στα κακώς κείμενα της κάθε εξουσίας. Αποκριά σημαίνει σεξουαλική απελευθέρωση,
γιορτή για το τέλος του χειμώνα και χαρά για την επικείμενη άνοιξη.
Χαρακτηριστικά της Αποκριάς είναι
τα πανάρχαια γαμοτράγουδα, που δεν αφήνουν τίποτα όρθιο: παπάδες, καλόγερους,
γέρους και δημογέροντες, οικογενειακές σχέσεις κτλ..
Τι σχέση έχει το καρναβάλι του
Μοσχάτου με την Αποκριά;
Εκδηλώσεις χωρίς σάτιρα, χωρίς
αυθορμητισμό, φτιαγμένες με μια αισθητική τηλεοπτικού σόου που ανταγωνίζεται
επάξια τις πρωινάδικες εκπομπές της τηλεόρασης.
Ακόμα και θετικές προσπάθειες όπως
η εκδήλωση για την παράδοση την Τσικνοπέμπτη ή το κυνήγι του χαμένου θησαυρού,
χάνονται στη φτήνια των «μεταλλαγμένων» βραζιλιάνων χορευτριών που έκαναν το
καρναβάλι του Μοσχάτου διάσημο για τις οφθαλμολάγνες επιδόσεις του.
Η παρέλαση, αποκορύφωμα των
εκδηλώσεων, είναι και αυτή προσαρμοσμένη στα μέτρα της TV, με «διατεταγμένο»
κέφι μπροστά στις κάμερες, δίχως τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας - αν
εξαιρέσει κανείς τα σχολεία που κι αυτά σύρονται (και περιορίζονται) απλά να
παρελάσουν, με δέλεαρ τις πολύ χαμηλές τιμές για τις προκάτ στολές που
διατίθενται στους μαθητές και τις μαθήτριες.
Το τηλεοπτικό καρναβάλι του
Μοσχάτου δε μας αφορά, κοστίζει πολλά και μας στερεί τη δυνατότητα να γίνονται
στο δήμο μας πραγματικές πολιτιστικές εκδηλώσεις όλο τον χρόνο.
Μήπως μετά από 20 χρόνια ο θεσμός
υπό τη μορφή αυτή έκλεισε πια τον κύκλο του και πρέπει να ξεκινήσει ένας
ουσιαστικός δημόσιος διάλογος στους κόλπους της τοπικής κοινωνίας για ένα
Καρναβάλι με μεγαλύτερη συμμετοχή, μακριά από την TV, με εκδηλώσεις που να
χαρακτηρίζονται από αυθορμητισμό, σάτιρα και πραγματικό κέφι;
ΝΑΙ στη Αποκριά, την ανθρώπινη
επαφή, τη συμμετοχή, το πείραγμα, τον ερωτισμό. ΟΧΙ στο σεξισμό, το δήθεν
κέφι, την παθητική παρακολούθηση, τη
φτήνεια, την υποβάθμιση των ανθρώπινων σχέσεων.
ΚΙΝΗΣΗ
ΠΟΛΙΤΩΝ ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ
ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΤΟΥ ΜΟΣΧΑΤΟΥ
Τα τελευταία χρόνια γίνεται
μια σοβαρή συζήτηση μέσα στους κύκλους της κοινωνίας σχετικά με την μορφή, το
περιεχόμενο και την στόχευση του Μοσχατιώτικου Καρναβαλιού.
Η κίνηση πολιτών
Μεσοποταμία ως ευαίσθητος δέκτης των παλμών της κοινωνίας ανοίγει σήμερα
δημόσια το θέμα για την οργάνωση και συστηματοποίηση αυτού του άτυπου διαλόγου.
Οι εκδηλώσεις του
Καρναβαλιού που έχουν βαθιές ρίζες στην ελληνική, ρωμαϊκή και βυζαντινή
αρχαιότητα διατηρούνται ακόμη μέχρι σήμερα ζωντανές σε όλη την χώρα ως μεγάλες
λαϊκές γιορτές διασκέδασης, ψυχαγωγίας και μεταμφίεσης.
Βασικά συστατικά
επιτυχίας των ονομαστών καρναβαλικών εορτών είναι:
- Το χιούμορ, η σάτιρα και ο σαρκασμός που κυριαρχούν καθ' όλη την περίοδο της Αποκριάς.
- Η καυστική κριτική σε επίκαιρα κακώς κείμενα, πολιτικά, κοινωνικά, θρησκευτικά κ.ά. θέματα
- Η ανάδειξη παλαιών ζωντανών ηθών και εθίμων που προβάλουν αξίες της τοπικής κοινωνίας
- Υψηλό λαϊκό αισθητικό επίπεδο και γούστο
- Μαζική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην διαμόρφωση, οργάνωση και υλοποίηση αυτών των εορτών.
- Τέτοιου είδους εορτές είναι πολλαπλά ωφέλιμες για τις κοινωνίες που τις οργανώνουν γιατί
- Ψυχαγωγούν και διαπαιδαγωγούν τους πολίτες
- Αναδεικνύουν το πρόσωπο, τον χαρακτήρα, τον πλούτο της τοπικής κοινωνίας, τις δεξιότητες και τα ταλέντα των πολιτών της
- Διαπαιδαγωγούν τους πολίτες να λειτουργούν συλλογικά και να αποδεσμεύουν το μεγάλο δημιουργικό πλούτο που ο καθένας τους φέρει.
- Φέρνουν νέους επισκέπτες και επομένως οικονομικά οφέλη και φήμη στην τοπική κοινωνία
Το καρναβάλι του
Μοσχάτου χωρίς φιλοσοφία , στόχο και όραμα, αποκομμένο από την λαϊκή συμμετοχή
πείθει χρόνο με τον χρόνο τους Μοσχατιώτες και τις Μοσχατιώτισσες ότι είναι μια
φιέστα που προσβάλει και δυσφημεί την πόλη αφού:
- Δεν έχει κανένα χαρακτηριστικό που να ωφελεί τους δημότες
- Έχει παραδοθεί στους εμπόρους που φέρουν κατά βούληση χαμηλού επιπέδου εκδηλώσεις
- Δεν υπάρχει καμιά συλλογικότητα στην διαμόρφωσή του προγράμματος και της παρουσίασής του, ακόμα και για την επιστράτευση των μαθητών οι εκπαιδευτικοί κι οι γονείς δεν έχουν κανένα λόγο.
- Έχει αλλοπρόσαλλη αισθητική εικόνα που υποβαθμίζει το κοινωνικό γούστο των πολιτών
- Είναι προϊόν λογοκριτικών παρεμβάσεων σε πολλά θέματα
- Είναι υποταγμένο στις ανάγκες και στις σκοπιμότητες μιας αμφιβόλου οφέλους για την πόλη τηλεοπτικής κάλυψης
- Το καρναβάλι του Μοσχάτου δεν γίνεται για τον λαό αλλά για την τηλεόραση
Για αυτούς και άλλους
ασφαλώς λόγους η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί το Καρναβάλι του Μοσχάτου δεν
είναι δική του γιορτή και δεν τους αφορά. Πολλοί είναι μάλιστα εκείνοι που την
ημέρα της παρέλασης φεύγουν από την πόλη.
Εμείς πιστεύουμε ότι
οι Καρναβαλικές γιορτές στο Μοσχάτο είναι λαϊκές γιορτές που θα πρέπει να βρουν
την χαμένη μορφή και το ουσιαστικό περιεχόμενό τους.
Για αυτό καλούμε την
Δημοτική αρχή να ξεκινήσει ένα μεγάλο ανοιχτό διάλογο των φορέων, των
κοινωνικών οργανώσεων του Δήμου, της εκπαιδευτικής κοινότητας των τοπικών
παραγόντων και όλου του λαού για να δώσουμε στις Καρναβαλικές γιορτές του Δήμου
μας ταυτότητα και προοπτική.
Κ.
Χαρωνίτης
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΜΟΣΧΑΤΟΥ; ΟΧΙ, ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ.
Μετά από τόσα χρόνια
καρναβαλιού στο Μοσχάτο μας είναι επόμενο να διεκδικούμε πλέον την ποιότητα και
να μην συγχωρούμε εκπτώσεις στην αισθητική πού μας κάνουν να αισθανόμαστε
μειονεκτικά για την πόλης μας.
Η αισθητική που
προβάλλεται από τις εκδηλώσει του καρναβαλιού και κυρίως αυτές που μεταδίδει η
τηλεόραση είναι επιπέδου κοσμικού κέντρου της παραλίας και της εθνικής οδού ή
των εορταστικών show της τηλεόρασης με τους διάφορους Ρούλές, Τούλες, Ανδρέηδες.
Ο ρόλος όμως της
Δημοτικής Αρχής δεν είναι να αναπαράγει την κυρίαρχη υποκουλτούρα, αλλά να
ψυχαγωγεί (προάγει την ψυχή) και να διεκδικεί την ποιότητα για τους δημότες της
που βομβαρδίζονται καθημερινά από τα προϊόντα της υποκουλτούρας και της εμπορευματοποίησης.
Και εξηγούμαι, αφού
πρώτα θέσω κάποια ερωτήματα.
Ερώτημα πρώτο
Γιατί μετά από τόσα
χρόνια η συμμετοχή των Μοσχατιωτών είναι τόσο μικρή και στηρίζεται κυρίως στη
συμμετοχή των δημοτικών σχολείων; Γιατί δεν συμμετέχουν οι παρέες και οι γειτονιές
της πόλης μας;
Ερώτημα δεύτερο
Δεν σκέφτηκε κανείς
τόσα χρόνια ότι το μοντέλο ανάπτυξης του καρναβαλιού είναι πολύ συγκεντρωτικό
και εκφράζει την αισθητική μιας πολύ μικρής ομάδας στο δήμο, που εκτός των
άλλων ικανοποιεί έτσι και την ματαιοδοξία της·
Ας δούμε μερικά
παραδείγματα.
Παράδειγμα πρώτο
Η συμμετοχή των
δημοτικών σχολείων στο καρναβάλι γίνεται με τον εξής <μαζικό> τρόπο.
Καλεί ο δήμος τους εκπροσώπους των συλλόγων των γονέων και των κηδεμόνων ή όπου
δεν συμμετέχουν αυτοί τον διευθυντή του σχολείου και τους ανακοινώνει ότι μέχρι
κάποια » ημερομηνία θα πρέπει να είναι έτοιμοι για συμμετοχή στο καρναβάλι. Αυτοί
αφού λάβουν την εντολή πάνε σε μια βιοτεχνία κατασκευής αποκριάτικων στολών που
τους δείχνει κάποια δείγματα να διαλέξουν. Αφού διαλέξουν το θέμα το
ανακοινώνουν στα παιδιά, τους ζητάνε να στείλουν οι γονείς τους τα χρήματα και
μια μέρα πριν την παρέλαση τα παιδιά παίρνουν τη στολή τους. Η συμμετοχή των
παιδιών περιορίζεται στο τρίωρο τρέξιμο της παρέλασης και τέλος. Δεν χρειάζεται
βέβαια να πούμε ότι μετά την έκτη τάξη του δημοτικού τα παιδιά χάνονται για το
καρναβάλι του Μοσχάτου. Συμμετοχή στο καρναβάλι, πρώτα από όλα σημαίνει χαρά ,
διασκέδαση, δημιουργία.
Παράδειγμα δεύτερο
Στο δήμο μας
λειτουργεί ένα καλό Πνευματικό Κέντρο που περιλαμβάνει ένα πολύ καλό Δημοτικό
Ωδείο. Αντί το ωδείο αυτό να δίνει το στίγμα στις μουσικές εκδηλώσεις όλο αυτό
το εικοσαήμερο που διαρκεί το καρναβάλι, παρακολουθούμε συναυλίες κακής
ποιότητος και η συμμετοχή του ωδείου περιορίζεται στην παρέλαση των μικρών μαθητών
ντυμένων μουσικών οργάνων για να είναι μέσα στον ρόλο τους. Το πνευματικό
κέντρο έχει και σχολή παραδοσιακών χορών . Αντί λοιπόν να έχει η σχολή
(δάσκαλοι και μαθητές) κυρίαρχο ρόλο στη συμμετοχή χορευτικών τμημάτων και στις
χορογραφίες, ο δήμος κουβαλά απίθανες χορεύτριες νυκτερινών κέντρων (με μόνο
προσόν τις ημίγυμνες εμφανίσεις τους) και χορογράφους.
Στο πνευματικό κέντρο
λειτουργεί κάμποσα χρόνια θεατρικό εργαστήρι εκπαιδευτικών, που φέτος είχαν
ετοιμάσει ένα θεατρικό δρώμενο για τις αποκριάτικες εκδηλώσεις. Η δουλειά τους
παρουσιάστηκε την Τσικνοπέμπτη στην πλατεία Μεταμόρφωσης και επειδή άρεσε τους
προτάθηκε να παρουσιαστεί πριν την Σαββατιάτικη βραδινή παρέλαση. Εκεί όμως
αντιμετωπίστηκαν από κάποιους οργανωτές σαν παρείσακτοι που χαλάν την σούπα
τους, η παράσταση τους διακόπηκε με το σταμάτημα της μουσικής ξαφνικά. Έτσι
κάθε προσπάθεια συμμετοχής με πιο ποιοτικούς όρους πάει χαμένη.
Τι μπορεί να γίνει;
1. Οι αποκριάτικες
εκδηλώσεις να συνεχιστούν , αλλά να δοθεί η ευθύνη τους σε νομικό πρόσωπο
(εταιρία ή σωματείο) που θα γίνει για
αυτό το σκοπό .
2. Να ανοίξει η
διοργάνωση στους δημότες. Να ανατίθεται κάθε χρόνο η όλη διοργάνωση σε
καλλιτεχνικό διευθυντή αναγνωρισμένης αξίας.
3. Να μελετηθεί
επιτέλους αν αυτός ο γιγαντισμός με όλες αυτές τις ξένες συμμετοχές, που τις
περισσότερες φορές είναι κακόγουστες και γίνονται μόνο και μόνο για
διαφημιστικούς λόγους (οι λίγες ενδιαφέρουσες λαογραφικές προτάσεις ,απλώς
επιβεβαιώνουν τον κανόνα) προσφέρει κάτι στο καρναβάλι και στο Μοσχάτο εκτός
από εντυπωσιασμό.
Όσο η οργάνωση του
καρναβαλιού μένει εγκλωβισμένη σε προσωπικές αισθητικές και ματαιοδοξίες στο
δίλημμα: Συμμετοχή σε αυτό το καρναβάλι; Η απάντηση θα είναι,
Όχι, ευχαριστώ.
Μπάμπης Μπιλίνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου